Ai Hunan Syniad Ieithyddol Neu Rywbeth Mwy Sinistr yw Slur Abl Diweddar Beyoncé?

Dros y dyddiau diwethaf, mae cyfryngau cymdeithasol wedi bod gosod tân trwy ddefnydd Beyoncé o’r gair “spaz” yn y gân “Heated” – teitl a gyd-ysgrifennwyd gyda’r rapiwr o Ganada Drake ac sy’n rhan o albwm diweddaraf yr artist sydd wedi ennill sawl gwobr Dadeni a ddisgynnodd i gymeradwyaeth feirniadol ar Orffennaf 29.

Rhyddhawyd y gân gyda’r geiriau, “Spazzin’ on that ass, spazz on that ass.”

Yn syfrdanol, dyma'r ail deitl mewn ychydig wythnosau yn unig i wynebu beirniadaeth am y defnydd o'r gair, sef bratiaith sy'n deillio o'r gair sbastig neu sbastigedd sydd â'i wreiddiau mewn terminoleg feddygol i ddisgrifio amodau lle na all cyhyrau'r corff. cael eu rheoli gan arwain at symudiadau anghydlynol.

Dros y degawdau, mae’r termau cysylltiedig wedi dod i mewn i ddiwylliant poblogaidd fel rhywbeth difrïol i ddisgrifio rhywun heb allu corfforol ac maent yn arbennig o niweidiol i’r rhai sy’n byw gyda pharlys yr ymennydd – cyflwr niwrolegol lle mae sbastigedd yn nodwedd amlwg.

Yn ôl ym mis Mehefin, seren y pop benywaidd Lizzo daeth ar dân am ddefnyddio'r geiriau: “Daliwch fy mag, bi**h, daliwch fy mag/ Ydych chi'n gweld y sh*t hwn? Dwi’n spaz” yn y trac “Grrrls” oddi ar ei albwm Arbennig.

Yn dilyn protest gan y gymuned anabledd a gefnogir gan elusennau a grwpiau eiriolaeth ac a arweiniwyd gan yr ymgyrchydd hawliau anabledd o Sydney, Hannah Diviney, sydd â pharlys yr ymennydd, tynnodd Lizzo y gair oddi ar y gân.

Mae Beyoncé bellach wedi gwneud yr un peth ar gyfer pob fersiwn digidol o Heated gyda'r delyneg wedi'i newid i “Blastin' ar yr asyn hwnnw, chwyth ar yr asyn hwnnw.”

Wrth gyhoeddi’r newid, Dywedodd tîm Beyoncé yn syml, “Bydd y gair, nad yw’n cael ei ddefnyddio’n fwriadol mewn ffordd niweidiol, yn cael ei ddisodli.”

Roedd ymddiheuriad uniongyrchol, fodd bynnag, yn amlwg oherwydd ei absenoldeb.

Slap yn y wyneb

Roedd Diviney hefyd yn arwain yr ymgyrch cyfryngau cymdeithasol gan alw ar Beyoncé, yn datgan ar Twitter:

"Felly @Beyonce defnyddio'r gair 'spaz' yn ei chân newydd Heated. Yn teimlo fel slap yn fy wyneb i, y gymuned anabl a'r cynnydd y ceisiasom ei wneud gyda Lizzo. Dyfalwch y bydda' i'n dweud wrth y diwydiant cyfan am 'wneud yn well' hyd nes y bydd gwlithod abl yn diflannu o gerddoriaeth.”

Yn anffodus, yn ddiweddarach bu Diviney yn destun adlach cyfryngau cymdeithasol o droliau rhyngrwyd a wnaeth hi adroddwyd yn gynharach yr wythnos hon yn ystod ymddangosiad ar sesiwn holi ac ateb – sioe drafod panel ar Rwydwaith ABC Awstralia.

Datgelodd Diviney ei bod wedi cael “lluniau o, neu GIFs o, bobl mewn cadeiriau olwyn yn cael eu gwthio drosodd a’u gwthio oddi ar glogwyni.”

Dywedodd hefyd am y cyflwr sy’n gallu gadael dioddefwyr yn methu codi eu traed oddi ar y ddaear, yn gaeth i gadair olwyn neu’n profi sbasmau a chyfangiadau mor ddwys fel ei fod yn teimlo fel bod y cyhyr yn cael ei rwygo o’r asgwrn:

“Pe bai pobol wedi byw gyda sbastigedd, dydw i ddim yn meddwl y bydden nhw’n ei ddefnyddio fel sarhad, oherwydd mae’n brifo.”

Gwahaniad diwylliannol

Felly, o ystyried ei natur gywilyddus, cysylltiad â salwch niwrolegol difrifol ac anafiadau llinyn asgwrn y cefn ar y cyd ag agosrwydd at episod Lizzo - pa esgus posibl a allai fod gan Beyoncé dros ddefnyddio term mor lwythog - ar wahân i'r drwydded artistig a roddir i megastars pop eu hunain. ac eraill.

Gall elfen o’r achos dros yr amddiffyniad fod yn yr amrywiadau daearyddol yn y modd y mae’r gair “spaz” wedi datblygu ac wedi dod yn gyffredin.

Yn yr Unol Daleithiau, yn ystod y 1960au, esblygodd yr enw mewn diwylliant poblogaidd fel diweddariad i'r hyn y cyfeirir ato hefyd fel “swat” neu “sgwâr” yn yr ysgol.

Rhywun sy’n “gwrtais i athrawon, yn cynllunio ar gyfer gyrfa ..ac yn credu mewn gwerthoedd swyddogol,” fel yr eglurwyd gan Benjamin Zimmer mewn traethawd ar etymoleg y term.

Yn ei ffurf berfol, yn y cyd-destun sy'n cael ei ddefnyddio yn nhrac Beyoncé, mae'n dynodi “ffresio allan” neu “mynd yn wallgof” ond gall hefyd gyfeirio at golli rheolaeth gorfforol neu ddim ond ymddwyn yn rhyfedd neu'n aflan hy, i “spaz out.”

Ar draws yr Iwerydd, ym Mhrydain Fawr, cymerodd y term taflwybr hollol wahanol ar ôl iddo gael ei gynnwys ar raglen deledu boblogaidd y BBC i blant. Pedr Glas yn ôl yn 1981.

Bwriad y bennod oedd bod yn fyfyrdod meddylgar ar Joey Deacon, dyn â pharlys yr ymennydd a allai gyfathrebu trwy ystumiau a grunts yn unig.

Yn anffodus, profodd y dangosiad i fod yn fanna o’r nefoedd ar gyfer hiwmor babanaidd a dechreuodd geiriau fel “spaz” a “spazmo” ar feysydd chwarae ysgolion ledled y wlad ymhlith ieuenctid Prydain – gyda chysylltiad llawer mwy uniongyrchol ag anallu corfforol, deallusol a chymdeithasol – i ddod yn amlwg. yn anochel wedi'i drwytho â dimensiwn o greulondeb a bwlio ar fuarth yr ysgol.

Efallai y bydd yr amrywiad daearyddol hwn yn cyfrannu rhywfaint at esbonio pam Sylw Tiger Woods ar ei berfformiad yn y Meistri 2006 a roddwyd mewn cyfweliad CBS llys condemniad eang yn y DU.

Roedd Woods wedi dweud, “Roeddwn i’n rheoli cymaint o ti i wyrdd, y gorau rydw i wedi’i chwarae ers blynyddoedd… Ond cyn gynted ag y des i ar y grîn, roeddwn i’n sbaz.”

Ni dderbyniodd sylwadau'r arwr golff yn agos i'r un math o dderbyniad yn yr Unol Daleithiau - lle maent yn llithro i raddau helaeth o dan y radar.

Mae amrywiad tebyg mewn agweddau diwylliannol at iaith anabledd i’w weld yn y defnydd o’r gair “retard” i ddisgrifio unigolion ag anableddau dysgu.

Mae hyn wedi bod yn destun gwgu ers degawdau yn y DU ond mae'n dal i gael ei ddal mewn rhannau o'r Unol Daleithiau er gwaethaf y ymdrechion gorau sefydliadau lleol fel y Gemau Olympaidd Arbennig sy'n ymgyrchu dros roi'r gorau i'w ddefnyddio.

A allai amrywiadau iaith a diwylliannol faddau amryfusedd dybryd Beyoncé? Rhaid i'r ateb fod yn bendant, "Na."

Nid yw'n gymaint o gwestiwn a fwriadwyd slur galluog gyda'r gobaith y gallai fynd yn ddisylw.

Mae'n annhebygol iawn, neu o leiaf yn gwbl ddamcaniaethol, i ystyried bod Beyoncé a'i gorsedd artistig yn eistedd o gwmpas yn chwerthin ar bobl anabl ac yn crefftio cerddoriaeth sydd wedi'i chynllunio i'w bychanu.

Fodd bynnag, mae'r agosrwydd at episod Lizzo yn peri gofid mawr a dim ond dau esboniad sydd i'w gael o'r hyn sydd wedi digwydd yma - ni fydd y naill na'r llall yn cynnig unrhyw gysur o gwbl i'r gymuned anabledd.

Naill ai, cyhoeddusrwydd oedd y prif yrrwr - gyda'r loes a deimlwyd gan rai rhannau o'r gymuned anabledd yn cael ei ystyried yn ddifrod cyfochrog derbyniol, neu yn syml ni wnaethant sylwi oherwydd nad ydynt yn poeni digon.

Dewiswch ond nid yw'n golygu pa bynnag ffordd rydych chi'n edrych.